Βασικοί οικονομικοί δείκτες και διαγράμματα της Ελληνικής Οικονομίας

Ελληνική Οικονομία. Βασικοί Οικονομικοί Δείκτες και Διαγράμματα της Ελληνικής Οικονομίας. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Ρυθμός Μεγέθυνσης. Ανεργία. Ισοζύγιο, Τρεχουσών Συναλλαγών και ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης.

Ελληνική Οικονομία – Πίνακας Ελέγχου Της Ελληνικής Οικονομίας

Θα βρείτε συγκεντρωμένους μια σειρά από δεκατρείς οικονομικούς δείκτες που, όλοι μαζί, αποτυπώνουν μια αντιπροσωπευτική εικόνα της ελληνικής οικονομίας πριν και κατά τη διάρκεια της κρίσης και που θα ανανεώνεται συνεχώς με τα νέα διαθέσιμα στοιχεία, δίνοντας με τον τρόπο αυτό τη δυνατότητα σε κάθε ενδιαφερόμενο να παρακολουθεί τη διαχρονική εξέλιξη των δεικτών.

Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής και Δείκτης Οικονομικού Κλίματος. Κύκλος Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο. Οικοδομική Δραστηριότητα – Οικοδομικές Άδειες. Φτώχεια. Κατανάλωση, Επενδύσεις, Εξαγωγές, Εισαγωγές.

Τριμηνιαία Στοιχεία ΑΕΠ | Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) είναι η αξία του συνόλου των τελικών προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται σε μια οικονομία σε κάποιο δεδομένο χρονικό διάστημα. Αποτελεί τον πιο συνηθισμένο δείκτη μέτρησης του συνολικού μεγέθους μιας οικονομίας.

Το ΑΕΠ σε σταθερές τιμές ή πραγματικό ΑΕΠ μετρά το ΑΕΠ μιας χώρας όταν έχουμε αφαιρέσει την επίδραση της μεταβολής των τιμών, δηλαδή του πληθωρισμού.

Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ή ΑΕΠ) (αγγλ. Gross Domestic Product – GDP) είναι το σύνολο όλων των προϊόντων και αγαθών που παράγει μια οικονομία σε διάστημα ενός έτους, εκφρασμένο σε χρηματικές μονάδες.

Με άλλα λόγια είναι η συνολική αξία όλων των τελικών αγαθών (υλικών και άυλων) που παρήχθησαν εντός μιας χώρας σε διάστημα ενός έτους, ακόμα και αν μέρος αυτού παρήχθη από παραγωγικές μονάδες που ανήκουν σε κατοίκους του εξωτερικού.

Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν – Α.Ε.Π. (ή Gross National Product – GNP) είναι το Προϊόν ή Εισόδημα που αποκτούν οι πολίτες μιας χώρας σε διάστημα ενός έτους. Με άλλα λόγια είναι η συνολική αξία όλων των τελικών αγαθών (υλικών και άυλων) που αποκτούν οι πολίτες μιας χώρας σε διάστημα ενός έτους.

Διαφέρει από το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν κατά το ότι συμπεριλαμβάνει και το Εισόδημα που απέκτησαν οι πολίτες μιας χώρας οι οποίοι κατοικούν στο εξωτερικό.

 Ρυθμός Μεγέθυνσης ΑΕΠ | Ελληνική Οικονομία

Ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ εξετάζει τη διαχρονική εξέλιξη του ΑΕΠ. Δηλαδή, τη μακροχρόνια τάση και όχι τις βραχυχρόνιες διακυμάνσεις του. Ο αρνητικός ρυθμός μεγέθυνσης υποδηλώνει συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας.

Ο όρος ανάπτυξη στα οικονομικά αναφέρεται στην αύξηση της πραγματικής παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών σε μία οικονομία με την πάροδο του χρόνου.

Κατά σύμβαση, ως μέτρο ή δείκτης της ανάπτυξης ορίζεται ο μακροχρόνιος μέσος ποσοστιαίος ρυθμός αύξησης του πραγματικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.

Ο δείκτης αυτός υπολογίζεται σε πραγματικούς όρους, δηλαδή διορθωμένους ως προς τον πληθωρισμό, και όχι σε ονομαστικούς όρους. Η ανάπτυξη αναφέρεται στη μακροχρόνια τάση (δεκαετίες, αιώνες) και όχι στη βραχυχρόνια διακύμανση (τρίμηνα, εξάμηνα, έτη) του παραγόμενου προϊόντος

Τριμηνιαία Στοιχεία Ανεργίας | Ελληνική Οικονομία

Άνεργοι είναι τα άτομα εκείνα που έχουν συμπληρώσει το 14 έτος της ηλικίας τους και παρ’ ότι σε μια δεδομένη χρονική στιγμή μπορούν και επιθυμούν να εργαστούν, δεν βρίσκουν εργασία.

Η ανεργία μετριέται ως ποσοστό στο σύνολο του εργατικού δυναμικού. Μακροχρόνια άνεργοι είναι αυτοί που βρίσκονται σε κατάσταση ανεργίας για διάστημα μεγαλύτερο των 12 μηνών.

Σύνολο Καταθέσεων Και Ρέπος | Ελληνική Οικονομία

Tο Σύνολο Καταθέσεων Και Ρέπος δείχνει την εγχώρια ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος. Δηλαδή, τη δυνατότητα να δανείζουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις για να πραγματοποιούνται επενδύσεις.

Το σύνολο των εγχώριων καταθέσεων αποτελείται από τις καταθέσεις ταμιευτηρίου, όψεως και προθεσμιακές.

Repo είναι μια συμφωνία, όπου αφενός ο δανειζόμενος (π.χ. τράπεζα) συμφωνεί να πουλήσει σε έναν δανειστή (π.χ. φυσικό πρόσωπο) ένα χρεόγραφο σε συγκεκριμένη τιμή, και αφετέρου συμφωνεί να το επαναγοράσει σε συγκεκριμένη τιμή στο μέλλον.

Χαρακτηριστικό των repos (συμφωνιών επαναγοράς) είναι ότι μπορεί να μετατραπούν σε χρήμα, δηλαδή να ρευστοποιηθούν, σχετικά γρήγορα και με χαμηλό κόστος.

Μηνιαία Εξέλιξη Αναθεωρημένου Δείκτη Βιομηχανικής Παραγωγής

Ο Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής μετρά τη μηνιαία μεταβολή του όγκου της συνολικής παραγωγής σε τέσσερις κλάδους: ορυχείων και λατομείων, μεταποίησης και παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και νερού.

Δείκτης βιομηχανικής παραγωγής : καταρτίζεται μηνιαία και καταγράφει την εξέλιξη της προστιθέμενης αξίας κόστους των συντελεστών παραγωγής, σε σταθερές τιμές

Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο

Ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο μετρά τη μεταβολή του τζίρου των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου (π.χ. τρόφιμα, ποτά, φάρμακα, είδη ένδυσης και υπόδησης κ.α.).

Ετήσια Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα. Νέες οικοδομικές άδειες

Ο αριθμός νέων οικοδομικών αδειών αποτελεί μας σημαντική παράμετρο της ανάλυσης της εικόνας της κτηματαγοράς μιας χώρας.

Δημόσια & Ιδιωτική Καταναλωτική Δαπάνη ως ποσοστό % του ΑΕΠ

Το ΑΕΠ μιας χώρας ισούται με το άθροισμα της καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυριών και της κυβέρνησης σε αγαθά και υπηρεσίες, της επένδυσης και των καθαρών εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών, δηλαδή εάν από τις εξαγωγές αφαιρέσουμε τις εισαγωγές.

9 Ακαθάριστες Επενδύσεις Παγίου Κεφαλαίου ως ποσοστό % του ΑΕΠ

GFCF – Gross Fixed Capital Formation

Ο GFCF έχει μεγάλη σημασία για την αντοχή μίας οικονομίας. Ο δείκτης αυτός, πολύ χονδρικά, περιγράφει τις επενδύσεις μιας εθνικής οικονομίας, εν προκειμένω της ελληνικής, σε πάγια κεφάλαια.

Πάγια περιουσιακά στοιχεία, εγκαταστάσεις, τεχνολογικός εξοπλισμός, γραμμές παραγωγής, κεφαλαιουχικά αγαθά. Οχι το διαθέσιμο χρήμα σε τραπεζικούς λογαριασμούς, τα κέρδη από μεταβιβάσεις real estate.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, τα ακαθάριστα πάγια κεφάλαια άρχισαν να μειώνονται το 2008, κατά 14,8%, και η πτώση συνεχίστηκε όλα τα χρόνια της κρίσης, με αποκορύφωμα το 2012: μείωση 19,2%.

Δηλαδή μέσα στα έξι χρόνια της ύφεσης, τα εθνικά πάγια επενδυμένα κεφάλαια μειώθηκαν κατά το ένα πέμπτο.

Την τριετία μάλιστα, 2010-13, το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ μιλάει για αποεπένδυση, διότι πολλές επιχειρήσεις έπαψαν να λειτουργούν, άρα τα πάγια κεφάλαιά τους έχουν χαθεί οριστικά.

Η απώλεια αυτή είναι ακρωτηριασμός του εθνικού παραγωγικού κορμού με μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες δυσμενείς επιπτώσεις.

Μεσοπρόθεσμα επιδεινώνεται περαιτέρω η παραγωγικότητα της εργασίας, στο μέτρο που οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου είναι αυτές που φέρνουν στην παραγωγική διαδικασία τις νέες τεχνολογίες και τις νέες μορφές οργάνωσης της παραγωγής.

Οι αλλεπάλληλες μειώσεις μισθών δεν βελτιώνουν την παραγωγικότητα ούτε την ανταγωνιστικότητα αυτό είναι πια κατεγεγραμμένο και μετρημένο.

Μακροπρόθεσμα, τα πράγματα είναι ακόμη πιο ζοφερά: καθώς το παραγωγικό δυναμικό της χώρας συρρικνώνεται, όταν και όπως γυρίσει ο καιρός και σταματήσει η ύφεση, και αρχίσει να θερμαίνεται η ζήτηση, τα εργοστάσια και οι εν γένει παραγωγικές μονάδες, αφυδατωμένες από την αποεπένδυση, δεν θα είναι σε θέση να ικανοποιήσουν τη ζήτηση, ούτε της εσωτερικής αγοράς ούτε των εξωτερικών αγορών.

Τότε η ζήτηση θα στραφεί αλλού, η μεν εσωτερική στις εισαγωγές, η δε εξωτερική σε άλλες χώρες.

Η χώρα υφίσταται ένα τέτοιο αιμορραγικό σοκ, και στο τέλος του σοκ κινδυνεύει να βρεθεί χωρίς ακέραιο οργανισμό, χωρίς τις απαραίτητες δυνάμεις να αντιδράσει και να ανακάμψει γρήγορα.

Πολύ περισσότερο, που η ανάκαμψη στηρίζεται κατά μέγα μέρος στην ικανοποίηση της εσωτερικής ζήτησης, όπως έχει δείξει και η εμπειρία της Αργεντινής και έχει επισημανθεί και στις εκθέσεις του ΔΝΤ. Και όχι στην αύξηση των εξαγωγών, τουλάχιστον όχι κυρίαρχα, όπως μονότονα υποστηρίζεται από την τρόικα.

Ενας από τους λόγους της ελληνικής κατάρρευσης ήταν η σταδιακή κάλυψη όλων των εσωτερικών αναγκών με εισαγωγές, και ο σταδιακός μαρασμός της εγχώριας παραγωγής.

Δεν παραγόταν πλούτος, καταναλωνόταν πλούτος και εξάγονταν κέρδη σε υπεράκτιους παράδεισους, προς όφελος ενός αμαρτωλού κλειστού κυκλώματος τραπεζών και υπερχρεωμένων βιομηχάνων, και με τη συνδρομή παλαιότερα της δραχμικής κεντρικής τράπεζας και εν συνεχεία, επί ευρώ, με την αλόγιστη χρηματοπιστωτική επέκταση.

Αν με τον νέο οικονομικό κύκλο που θα αρχίσει κάποτε, επανέλθουμε σε αυτό μοντέλο, η ανάκαμψη απλούστατα δεν θα έλθει· η χώρα θα υποβαθμιστεί ιστορικά ακόμη περισσότερο.

Το μοντέλο που προωθείται από το πρόγραμμα διάσωσης της τρόικας μέσω των διαρθρωτικών αλλαγών είναι προς την κατεύθυνση ενός laissez faire μοντέλου ασταθούς χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού με ελαστικότητες, με μικρό κράτος, χωρίς κεντρική τράπεζα φυσικά, και, όπως διαπιστώνεται από τον ΟΟΣΑ και την Κομισιόν, με συρρικνωμένη παραγωγική βάση.

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών, Εξαγωγές & Εισαγωγές ως % ΑΕΠ

Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) είναι το άθροισμα του εμπορικού ισοζυγίου (έσοδα από καθαρές εξαγωγές), του ισοζυγίου εισοδημάτων και του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων. Όταν μια χώρα εισάγει περισσότερο από όσο εξάγει, αντιμετωπίζει έλλειμμα στο ΙΤΣ.

Για να καλύψει αυτό το έλλειμμα χρειάζεται να καταφύγει σε εξωτερικό δανεισμό ή να εκποιήσει μέρος των περιουσιακών στοιχείων της στο εξωτερικό.

Αντίθετα, όταν εξάγει περισσότερο από όσο εισάγει (πλεονασματικό ΙΤΣ), δανείζει σε ξένες χώρες ή αγοράζει ακίνητες περιουσίες της αλλοδαπής.

Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι ένας πίνακας συναλλαγών που παρουσιάζει τη διαφορά μεταξύ της αξίας των αγαθών και των υπηρεσιών που εισάγει μια χώρα σε σχέση με την αξία αυτών που εξάγει.

Πιο συγκεκριμένα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών απεικονίζει τη διαφορά των εσόδων που προέρχονται από το εξωτερικό για παραγόμενα αγαθά και υπηρεσίες (συμπεριλαμβανομένων εισοδημάτων από τόκους και μερίσματα, ενοικίων από περιουσιακά στοιχεία και υπηρεσιών των παραγωγικών συντελεστών), μείον τις αντίστοιχες πληρωμές που γίνονται σε ξένους από την εγχώρια οικονομία.

Εάν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι θετικό τότε η χώρα παρουσιάζει πλεόνασμα και αντανακλά την καθαρή επένδυση της χώρας στο εξωτερικό, ενώ εάν είναι αρνητικό, έλλειμμα και δείχνει τις καθαρές επενδύσεις στη χώρα από το εξωτερικό.

Ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σημαίνει ότι η χώρα ζει πέρα της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων της, χρησιμοποιώντας εξωτερικό χρέος για τη χρηματοδότηση του επιπέδου διαβίωσης των πολιτών της και της ανάπτυξης της οικονομίας της.

*Για τις εξαγωγές & τις εισαγωγές τα στοιχεία για τα έτη 2011-2016 είναι προβλέψεις της Εurostat
**Για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τα στοιχεία για το 2017 είναι πρόβλεψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης & Πρωτογενές Γενικής Κυβέρνησης % ΑΕΠ

Η Γενική Κυβέρνηση μαζί με τις Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμούς (ΔΕΚΟ) απαρτίζουν αυτό που αποκαλούμε δημόσιο τομέα μιας χώρας.

Πιο συγκεκριμένα, η Γενική Κυβέρνηση έχει τρεις υποτομείς: α) την Κεντρική Κυβέρνηση, β) την Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΟΤΑ) και γ) τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης.

Το Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης (ΙΓΚ) ή αλλιώς Δημοσιονομικό Ισοζύγιο ισούται με τα έσοδα (π.χ. κυρίως φόροι, αποκρατικοποιήσεις) μείον τα έξοδα (π.χ. συντάξεις, μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων, επιδόματα κ.α.) της Γενικής Κυβέρνησης.

Το έλλειμμα στο ΙΓΚ, δηλαδή όταν τα έξοδα είναι περισσότερα από τα έσοδα, καλύπτεται συνήθως με κρατικό δανεισμό.

Η διαχρονική συσσώρευση ελλειμμάτων σε μια οικονομία αυξάνει το δημόσιο χρέος και μπορεί να οδηγήσει στην χρεοκοπία.

Πρωτογενές Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης ονομάζεται το ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης όταν έχουν αφαιρεθεί οι τόκοι για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους.

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος | Ελληνική Οικονομία

Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος αποτελεί ένα μέτρο για την αξιολόγηση της πορείας της οικονομικής δραστηριότητας μιας χώρας.

Προκύπτει ως το σταθμισμένο άθροισμα των Δεικτών Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία, στις Κατασκευές, στο Λιανικό Εμπόριο και στις Υπηρεσίες και του Δείκτη Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης.

Ποσοστό του Πληθυσμού σε Κίνδυνο Φτώχειας

Το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας είναι το ποσοστό των ατόμων με διαθέσιμο εισόδημα (συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών μεταβιβάσεων) κάτω από το όριο κινδύνου φτώχειας, το οποίο ορίζεται στο 60% του εθνικού διάμεσου διαθέσιμου εισοδήματος μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις.

Αυτός είναι ένας από τους δείκτες που θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν από τους ιθύνοντες για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής.

Σχετική φτώχεια

Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης η σχετική φτώχεια ορίζεται ως το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με εισόδημα μικρότερο του 60% του διάμεσου εισοδήματος της χώρας.

Για να ληφθούν υπόψη οι διαφορές του μεγέθους και της σύνθεσης των νοικοκυριών, χρησιμοποιείται ο όρος των «ισοδύναμων ενηλίκων» με μια πρότυπη κλίμακα (ισοδυναμία), αποκαλούμενη «τροποποιημένη κλίμακα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης ΟΟΣΑ»,

Η οποία κλίμακα, αποδίδει συντελεστή στάθμισης 1 για τον πρώτο ενήλικα του νοικοκυριού, συντελεστή στάθμισης 0,5 για κάθε άλλο μέλος του νοικοκυριού ηλικίας άνω των 14 ετών και συντελεστή στάθμισης 0,3 για τα μέλη του νοικοκυριού ηλικίας κάτω των 14 ετών.

Το ισοδύναμο εισόδημα υπολογίζεται με διαίρεση του εισοδήματος κάθε μέλους του νοικοκυριού με τον αντίστοιχο συντελεστή, ώστε να προκύψουν «ισοδύναμοι ενήλικες».

Έτσι – ορθότερα – στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

Ειδικότερα,

…άρα το μέγεθος αυτό (το 60% του διάμεσου ισοδύναμου εισοδήματος) θεωρείται όριο φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όσοι έχουν εισόδημα κάτω του 50% του διάμεσου ισοδύναμου εισοδήματος θεωρούνται σχετικά φτωχοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή φτωχοί κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και τον ΟΟΣΑ (OECD).

Η διαΝΕΟσις είναι ένας ανεξάρτητος, μη-κερδοσκοπικός ερευνητικός οργανισμός που: Παράγει μελέτες και ερευνητικό έργο πάνω στα σημαντικά θέματα της εποχής μας, επιδιώκοντας να προσφέρει συγκεκριμένες προτάσεις πολιτικής. Διενεργεί σε βάθος δημοσιογραφικές έρευνες δίνοντας έμφαση στην τεκμηριωμένη ανάλυση και την ολοκληρωμένη πληροφόρηση. Αναπτύσσει εργαλεία και πρωτοβουλίες στον χώρο των ανοιχτών δημοσίων δεδομένων, με στόχο τη συλλογή, επεξεργασία και δημοσίευσή τους.